1. ΑποκατΑσταση μετατραυματικΩν ελλειμμΑτων άνω και κΑτω άκρου.

Τα τραύματα των άνω και κάτω άκρων σαν αποτέλεσμα τροχαίων, εργατικών ή άλλων ατυχημάτων, συχνά αντιμετωπίζονται αρχικά από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων (χειρουργούς, ορθοπεδικούς κλπ), είτε γιατί συνυπάρχουν τραύματα που απαιτούν προτεραιότητα στην αντιμετώπισή τους, προκείμενου να σταθεροποιηθεί ο ασθενής, είτε γιατί δεν υπάρχει διαθέσιμος πλαστικός χειρουργός. Πολύ συχνά, μετά την πρώτη αντιμετώπιση και την επίλυση προβλημάτων όπως η οστεοσύνθεση ενός κατάγματος, ο επανορθωτικός χειρουργός καλείται να επιλύσει διάφορα προβλήματα.

Αυτά μπορεί να υπάρχουν εξαρχής ως συνέπεια του τραυματισμού, όπως η ύπαρξη εκτεθειμένων οστών, υλικών οστεοσύνθεσης, αρθρώσεων, τενόντων, αγγείων νεύρων κλπ, που απαιτούν κάλυψη με καλά αιματούμενους ιστούς. Μπορεί όμως να εμφανίζονται και απώτερα (ακόμα και έτη μετά), όπως η αποκάλυψη των υλικών της οστεοσύνθεσης και η χρόνια οστεομυελίτιδα.

Για όλα αυτά τα προβλήματα, ο πλαστικός χειρουργός μπορεί να δώσει λύσεις που θα εξασφαλίσουν, τη βιωσιμότητα του σκέλους, την πλήρη ή έστω ικανοποιητική λειτουργική του αποκατάσταση και τη βελτίωση της εικόνας του.

Πολλές φορές απαιτείται σειρά επεμβάσεων προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα και σε κάποιες περιπτώσεις η μοναδική λύση είναι η μικροχειρουργική, δηλαδή η μεταφορά ιστών (οστά, μύες κλπ.) από άλλες περιοχές του σώματος με τη χρήση χειρουργικού μικροσκοπίου και κατάλληλου εξοπλισμού που απαιτεί, όμως, αυξημένο χειρουργικό χρόνο.

2.ΑποκατΑσταση προβληματικΩν ακρωτηριαστικΩν κολοβωμΑτων.

Ασθενείς που είχαν την ατυχία να υποστούν ακρωτηριασμό συνεπεία τραύματος ή για ογκολογικούς λόγους, χρειάζονται προθέσεις για να μπορούν να βαδίσουν. Ωστόσο συχνά στα σημεία πίεσης δημιουργούνται χρόνια έλκη, που οφείλονται στην ανεπαρκή κάλυψη με υγιείς και καλά αιματούμενους ιστούς των οστικών άκρων του κολοβώματος.

Πολύ συχνά, έλκη μπορεί να υπάρχουν από την πρώτη περίοδο μετά τον ακρωτηριασμό, μην αφήνοντας ποτέ τον ασθενή να μπορέσει να χρησιμοποιήσει πρόθεση.

Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει διάφορες μεθόδους, απλές ή πολύπλοκες ανάλογα με το πρόβλημα, αλλά και τη δυνατότητα και τη διάθεση του ασθενούς να υποβληθεί σε πολύωρες επεμβάσεις.

Για παράδειγμα, μετά το χειρουργικό καθαρισμό του έλκους, μπορεί μία απλή βράχυνση του οστού της κνήμης (για ακρωτηριασμούς κάτω από το γόνατο), να δώσει περίσσεια ιστών που μπορούν άνετα να καλύψουν το οστό και να δώσουν ένα νέο, υγιές κολόβωμα.

Σε άλλες όμως περιπτώσεις, μπορεί το υπάρχον οστό της κνήμης να είναι αρκετά κοντό (σε μικρή δηλαδή απόσταση από το γόνατο) και να μην είναι δυνατή μία επιπλέον βράχυνσή της. Τότε ο ασθενής, έχει να επιλέξει, ανάμεσα στην απλή διαδικασία του ακρωτηριασμού πάνω από το γόνατο, που θα του στερήσει όμως την πολύτιμη αυτή άρθρωση και την πολύπλοκη διαδικασία ενός πολύωρου χειρουργείου μικροχειρουργικής μεταφοράς ιστών από άλλα σημεία του σώματος, που θα καλύψουν το οστό και θα σώσουν την άρθρωση.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η διατήρηση της άρθρωσης του γόνατος (εφόσον υπάρχει), γιατί αυτή εξασφαλίζει καλύτερη βάδιση, μεγαλύτερη ικανότητα για την επιτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων και εν τέλει έναν πιο φυσιολογικό τρόπο ζωής. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο ασθενής με ακρωτηριασμό κάτω από το γόνατο χρειάζεται 25% περισσότερη ενέργεια για να βαδίσει σε σχέση με ένα φυσιολογικό άνθρωπο, αλλά το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 65% σε αυτούς που έχουν ακρωτηριασμό πάνω από το γόνατο!!